Αρχική 5 Φύση 5 Πανίδα

Πανίδα

Η πανίδα της Λέσβου είναι εξίσου πλούσια και ποικίλη με τη χλωρίδα, καθώς συνδυάζει είδη της Ανατολής και της Δύσης μαζί με σημαντικό αριθμό ενδημικών ειδών. Περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό θηλαστικών, ερπετών, ψαριών αλλά και χιλιάδες είδη ασπόνδυλων. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η ορνιθοπανίδα της Λέσβου, που αριθμεί 320 είδη.

Θηλαστικά

Από τα θηλαστικά που ζουν στο νησί, ξεχωρίζει ένα είδος σκίουρου, ο Περσικός σκίουρος ή όπως τον λένε οι ντόπιοι, γαλιάς (Sciurus anomalus) ο οποίος προέρχεται από τις ακτές της Ασίας και δεν συναντάται πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Άλλα θηλαστικά που εντοπίζονται στη Λέσβο είναι η αλεπού (Vulpes vulpres), το πετροκούναβο (Martes foina), η νυφίτσα (Μustela nivalis), ο σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor), ο λαγός (Lepus capensis), το αγριοκούνελο (Oryctolagus cuniculus), ενώ σε κάποιους υγρότοπους του νησιού ζουν ακόμα βίδρες.

Επίσης, έχουν καταγραφεί πολλά είδη νυχτερίδας. Ξεχωρίζει το ενδημικό υποείδος του νησιού, η μικρομυωτίδα (Myotis blythi subsp lesviacus) και ακολουθούν τα αυστηρά προστατευόμενα και απειλούμενα είδη όπως είναι ο τρανορινόλοφος (Rhinolophus ferrumequinum), ο μικρορινόλοφος (Rhinolophus hipposideros), ο μεσορινόλοφος (Rhinolophus euryale), ο ρινόλοφος του Μέχελι (Rhinolophus mehelyi), ο ρινόλοφος του Μπλάσιους (Rhinolophus blasii) και η τρανομυωτίδα (Myotis myotis).

Στις θάλασσες του νησιού, εμφανίζεται το πλέον απειλούμενο θηλαστικό της Ευρώπης, η Μεσογειακή Φώκια (Monachus monachus) καθώς και τρία είδη δελφινιών, το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus),το κοινό δελφίνι (Delphinus delphis) και το ζωνοδέλφινο (Stenella caeruleoalba).

Αμφίβια

Στη Λέσβο εμφανίζονται 5 είδη αμφιβίων (από τα 25 που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα). Τα τρία από αυτά που βγαίνουν και κυκλοφορούν μακριά από το νερό είναι ο πρασινόφρυνος (Bufotes viridis), ο χωματόφρυνος ή κοινός φρύνος (Bufo bufo) και οι σπάνιοι πηλοβάτες (Pelobates syriacus). Τα δύο είδη που ζουν για όλη τους τη ζωή μέσα στο νερό είναι ο Ασιατικός βάτραχος (Pelophylax bedriagae) και ο Ανατολικός δενδροβάτραχος (Hyla orientalis).

Πτηνά

Η Λέσβος θεωρείται ένας από τους κορυφαίους προορισμούς για παρατήρηση πουλιών στην Ευρώπη. Αυτό οφείλεται στη θέση του νησιού, καθώς βρίσκεται στη μέση των διαδρομών αποδημίας των πουλιών στην Ανατολική Μεσόγειο, στην γειτνίαση με τη Μικρά Ασία, στους πολλούς υγρότοπους και στο πλούτο των διαφορετικών οικοτόπων. Έχουν καταγραφεί περίπου 320 είδη πουλιών τα οποία περνούν, ξεχειμωνιάζουν ή φωλιάζουν στο νησί. Στην κορυφή βρίσκονται 3 ασιατικά είδη, ο πευκοτσοπανάκος (Sitta krueperi) που εντοπίζεται μόνο στη Λέσβο και μόνο σε δάση της Τουρκίας και Γεωργίας, το σμυρνοτσίχλονο (Emberiza cineracea) και ο κήρυλος (Ceryle rudis). Εκτός αυτών, η ορνιθοπανίδα της Λέσβου περιλαμβάνει: Μαυροπελαργό (Ciconia nigra), ροζ φλαμίγκο (φοινικόπτερα), όλων των ειδών οι ερωδιοί (τσικνίαδες) ο Καλαμοκανάς (Himantopus himantopus), η χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus), η αβοκέτα (Recurvirostra avocetta), ο κοκκινοσκέλης (Tringa totanus) κ.ά. Στις βραχονησίδες της Λέσβου φωλιάζει και αναπαράγεται ο Αιγαιόγλαρος (Larus auduini), είδος προτεραιότητας, παγκόσμια απειλούμενο, με ειδικές ρυθμίσεις για την προστασία των αποικιών του.

Οι παρατηρητές πουλιών ή με την τοπική ονομασία «πουλάκηδες» καταφθάνουν στο νησί την άνοιξη και σε μικρότερη κλίμακα ξανά το φθινόπωρο, οπότε και σημειώνονται οι δύο μεταναστευτικές μετακινήσεις των πουλιών της Ευρώπης από και προς την Αφρική. Έχουν ως κύριο στόχο να εντοπίσουν και να φωτογραφήσουν με τα κιάλια και τα τηλεσκόπιά τους όσο το δυνατόν περισσότερα διαφορετικά είδη πουλιών.

Ερπετά

Το νησί της Λέσβου παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία στα είδη των ερπετών. Έχουν εντοπιστεί 21 είδη από τα 76 που έχουν καταγραφεί σε όλη την Ελλάδα.

Οι χερσαίες χελώνες αντιπροσωπεύονται από δύο είδη: την Ελληνική χελώνα (Testudo graeca) και την Κρασπεδωχελώνα (Testudo marginata). Η τελευταία έχει εισαχθεί στο νησί και παρατηρείται σε πολύ μικρούς αριθμούς και σε συγκεκριμένες περιοχές. Δύο είδη είναι και οι νεροχελώνες που παρατηρούνται στη Λέσβο: η Γραμμωτή νεροχελώνα (Mauremys rivulata) και η Στικτή νεροχελώνα (Emys orbicularis). Και οι δύο ζουν σε υγροτόπους με γλυκό κυρίως νερό  όπως λίμνες, έλη, κανάλια, λιμνοδεξαμενές κ.ά.

Στα είδη των φιδιών (έχουν καταγραφεί 12 είδη στη Λέσβο), το μόνο δηλητηριώδες είναι η Οθωμανική οχιά (Vipera Xanthina) που εμφανίζεται στην Ελλάδα, μόνο στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και την ανατολική Θράκη. Ενδεικτικά άλλα είδη που εντοπίζονται στο νησί είναι o Έρυξ (Eryx jaculus), ο Έφιος (Dolichophis caspius) ή όπως αποκαλείται από τους ντόπιους «Λαφιάτης», το Θαμνόφιδο (Eirenis modestus), το Αγιόφιδο (Telescopus fallax), η Σαΐτα (Platyceps najadum), ο Σαπίτης (Malpolon insignitus) και ο Ανήλιος (Xerotyphlops vermicularis).

Από τα 8 είδη σαύρας, σημαντική θέση κατέχει το Κροκοδειλάκι (Agama stelio). Άλλα είδη που έχουν καταγραφεί είναι ο Τυφλίτης (Pseudopus apodus), το Κροκοδειλάκι (Stellagama stellio), ο Αβλέφαρος (Ablepharus kitaibelii), το Σαμιαμίδι (Hemidactylus turcicus), ο Κυρτοδάχτυλος (Mediodactylus kotschyi). Τα τελευταία χρόνια ανακαλύφθηκαν μικροί πληθυσμοί της Ταρέντολας (Tarentola mauritanica) – είδους σαμιαμιδιού προερχόμενο από την Αφρική.

Ασπόνδυλα

Εκτός από την ορνιθοπανίδα της, η Λέσβος θεωρείται ιδανικός προορισμός και για άλλες τρεις κατηγορίες παρατήρησης ιπτάμενων οργανισμών: για τις λιβελούλες, τις πεταλούδες και τις άγριες μέλισσες.  Οι λιβελούλες εντοπίζονται κυρίως σε υγροτόπους γλυκού νερού, όπως λίμνες, ποτάμια, ρέματα, ρυάκια, παράκτιους υγρότοπους κλπ., καθώς σε αυτούς ολοκληρώνουν το μεγαλύτερο κομμάτι του βιολογικού τους κύκλου. Μόνο το ενήλικο πλέον ζώο μπορεί να ζήσει μακριά από το νερό. Στο νησί έχουν καταγραφεί πάνω από 40 διαφορετικά είδη ενώ ο κατάλογος συνεχώς αυξάνεται με πιο σημαντικά τα Epallage fatime, Lestes macrostigma, Orthretrum taeniolatum, Trithemis annulata.

Οι ποικιλία πεταλούδων και άγριων μελισσών στο νησί, συνδέεται σαφώς με την πλούσια χλωρίδα της Λέσβου. Έχουν καταγραφεί πάνω από 80 είδη πεταλούδας στο νησί, ενώ εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των καταγεγραμμένων άγριων μελισσών ο οποίος υπολογίζεται ότι υπερβαίνει τα 550.

Αξίζει να αναφερθεί και το θαλάσσιο ασπόνδυλο Πίννα (Pinna nobilis) το οποίο απειλείται υπό εξαφάνιση σε όλη την Μεσόγειο Θάλασσα. Μεγάλοι πληθυσμοί του όστρακού αυτού εντοπίζονταν στον κόλπο Καλλονής και Γέρας, καθώς και σε θέσεις εκτός αυτών, περιμετρικά στο νησί, ωστόσο έχουν ήδη πληγεί και παρατηρούνται μεγάλες συγκεντρώσεις με εκβρασμένα όστρακά τους, κυρίως στον κόλπο της Καλλονής.

Ψάρια

Η ιχθυοπανίδα στις θάλασσες, στους ποταμούς και στα ρυάκια της Λέσβου παρουσιάζει επίσης ιδιαιτερότητα. Δύο είδη από αυτά, μάλιστα, κινδυνεύουν να εξαφανιστούν: η Μπριάνα Λέσβου (Barbus pergamonensis) και ο Λεσβοβίνος (Oxynoemacheilus theophilii). Άλλα «ευάλωτα» σε κίνδυνους είδη αποτελεί ο Ποταμοκέφαλος της Ανατολίας (Squalius cii) και ο Σμυρνοπετρόλευκος (Petroleuciscus smyrnaeus). Ο Λεσβοβίνος εντοπίζεται μόνο στο νησί και πουθενά αλλού ενώ τα υπόλοιπα είδη εμφανίζονται, εκτός από το νησί της Λέσβου και σε ποτάμια της δυτικής Μικράς Ασίας, ωστόσο  λόγω απομόνωσης πιστεύεται ότι ο Λεσβιακός πληθυσμός τους να αποτελεί διαφορετικό είδος από τον Ασιατικό. Ακόμη, στους υγροβιότοπους, όπως στις αλυκές και στις λιμνοθάλασσες, εντοπίζεται και η Ζαμπαρόλα (Aphanius Fasciatus), είδος ενδημικό της μεσογειακής περιοχής.