Bitki örtüsüne kadar zengin olan faunada Doğu ile Batı’dan gelen türlerin yanı sıra önemli sayıda endemik türleri görülmektedir. Çok sayıda memeli, sürüngen, balık ve binlerce omurgasız türü içermektedir. Kuş faunasına ise 320’den fazla tür dahildir.
Fauna
Adada yaşayan memelilerin arasında Asya kıyılarından gelen ancak Avrupa’nın hiçbir yerinde bulunmayan İran sincabı, Sciurusanomalus ya da halk diliyle ğalya öne çıkmaktadır. Öbür memelilerin arasında tilki (Vulpesvulpres), kaya sansarı (Martesfoina), gelincik (Mustelanivalis), kirpi (Erinaceusconcolor), tavşan (Lepuscapensis), yabani tavşan (Oryctolaguscuniculus) ile sulak alanlarında yaşayan su samurlarından söz edilmelidir.
Birçok yarasa türü de kaydedilmiştir. Adanın endemik alt türü olan mikromiyotis (Myotisblythisubsplesviacus) öne çıkarken, tehdit altındaki büyük nalburunlu yarasa (Rhinolophusferrumequinum), küçük nalburunlu yarasa (Rhinolophushipposideros), orta nalburunlu yarasa (Rhinolophuseuryale), Mehelyi’nin nalburunlu yarasası (Rhinolophusmehelyi), Blasius’un nalburunlu yarasası (Rhinolophusblasii) ve Myotismyotis yarasası korunma altına alınmıştır.
Adanın dolaylarında Avrupa’nın en çok tehdit altında olan memelisi Akdeniz foku (Monachusmonachus)’un yanı sıra afalina (Tursiopstruncatus), bayağı yunus (Delphinusdelphis) ve çizgilli yunus (Stenellacaeruleoalba) isminde üç yunus türü görülmektedir.
Yunanistan’da kaydedilen yirmi beş türden Midilli adasında beş tür bulunmaktadır. Bunlardan sudan çıkıp yürüyen yeşil kurbağa (Bufotesviridis), siğilli kurbağa (Bufobufo) ve nadir görülen toprak kurbağası (Pelobatessyriacus)’tur. Yaşamlarını suda geçiren iki tür ise Levanten kurbağa (Pelophylaxbedriagae) ve ağaç kurbağasıdır (Hylaorientalis).
Avrupalı kuş gözlemcileri için Midilli adası vazgeçilemez bir yerdır. Bunun başlıca nedenleri adanın Doğu Akdeniz’deki kuşların göç yollarının ortasında bulunmasıyla sulak alan ve yaşam alanlarının zenginliğidir. Adadan geçen, kışlayan veya yuva yapan yaklaşık 320 kuş türü kaydedilmiştir. Bunların arasında ancak Midilli, Türkiye ve Gürcistan’ın bazı ormanlarında bulunan Anadolu sıvacısı (Sittakrueperi), boz kiraz kuşu (Emberizacineracea) ve alaca yalıçapkını (Cerylerudis) üç Asya türünden bahs edilmelidir. Ayrıca kara leylek (Ciconianigra), pheonicopterus cinsinden pembe flamingolar, balıkçıgillerin hepsi, uzun bacak (Himantopushimantopus), çeltikçi (Plegadisfalcinellus), kılıç gaga (Recurvirostraavocetta), kızıl bacak (Tringatotanus), vb. gibi kuşlar görülmektedir. Dünya çapında tehdit altında kuş türlerinden olan Ege martısı veya gümüşi martı (Larusauduini) Midilli adasının dolaylarındaki adacıklarda yaşayıp yuva yaparak koruma altına alınmıştır.
Kuş gözlemcilerinin çoğu ilkbaharda adayı ziyaret ederken bir kısmı sonbaharda dönmektedir. Söz konusu mevsimlerdde kuşlar Afrika ya Avrupa’dan göç hareketi yer almaktadır. Gözlemcinin amacı ise mümkün olduğu kadar çok kuş türünü dürbünle tespit edip fotoğraf çekmektir.
Midilli adasında yaşayan sürüngen türleri az değildir. Yunanistan’da kaydedilen yetmiş altı türden yirmi biri adada tespit edilmiştir.
Karada yaşayan kaplumbağalardan Yunan kaplumbağası olarak da bilinen tosbağa (Testudograeca) ile kenarlı kaplumbağa (Testudomarginata) görülmektedir. Bunlardan ikincisi adaya başka bir yerde getirilip az sayıda belli alanlarda görülmektedir. Su kaplumbağalarının iki temsili var. Çizgili Kaplumbağa (Mauremysrivulata) ile benekli kaplumbağa (Emysorbicularis) göl, bataklık, kanal, baraj havzası gibi tatlı su bulunduğu sulak alanlarda yaşamaktadır.
Midilli adasında kaydedilen oniki yılan türleri arasında zehirli olan Osmanlı engerek veya şeritli engerek (Vipera Xanthina) Yunanistan’ın ancak Doğu Ege adalarıyla Doğu Trakya’da görülmektedir. Adada bulunan diğer türlerin arasında mahmuzlu yılan (Eryx jaculus), Midilli’de lafyatis denilen hazer yılanı (Dolichophiscaspius), uysal yılan (Eirenis modestus), kedi gözlü yılan (Telescopus fallax), ince yılan (Platyceps najadum), çukur başlı yılan (Malpoloninsignitus) ile kör yılan (Xerotyphlops vermicularis) öne çıkmaktadır.
Sekiz tür kertenkeleden olan Agamastelio‘nun yeri önemlidir. Kaydedilen türlerin arasında oluklu kertenkele (Pseudopusapodus), dikenli keler (Stellagamastellio), ince kertenkele (Ablepharuskitaibelii), Türk keleri (Hemidactylusturcicus), ince parmaklı keler (Mediodactyluskotschyi) yer almaktadır. Son yıllarda Afrika’dan gelen geko olarak bilinen bir tür kertenkele (Tarentolamauritanica)nın küçük nüfusları keşfedilmiştir.
Aves sınıfından gelen omurgasızlardan yusufçuk, kelebek ile yaban arısı en ilginçtir. Yusufçuk, yaşamının büyük bir kısmını geçirdiği göl, dere, ırmak, kıyı yakınında tatlı su içeren alanlarda bulunmaktadır. Ancak yetişkin üyeler sudan uzak yaşamaktadır. Adada kaydedilmiş kırktan fazla farklı türlerin arasında Epallagefatime, Lestesmacrostigma, Orthretrumtaeniolatum ile Trithemisannulata en önemlidir. Söz konusu liste sürekli büyümektedir. Kelebek ve yaban arısının çeşitliliği adanın zengin florasına açıkça bağlıdır. Seksenden fazla kelebek türü kaydedilmişken yaban arısı türü 550’yi aşkın olduğu tahmin edilmektedir.
Deniz omurgansızlarından pina midyesi (Pinnanobilis)’ten bahsetmek gerekir. Akdenizde tehlike altında olan kabuklu deniz ürünü Kalloni ve Yera iç denizlerinde büyük sayıda yaşamaktadır. Ayrıca adanın dolaylarındaki konumlarda da bulunmaktadır. Nüfusları çeşitli nedenden etkilenerek özellikle Kaloni körfezinde boş kabukları büyük sayıda gözlenmektedir.
Midilli’nin deniz suları, nehir ve ırmaklarında bulunan balık faunası benzersizdir. Ancak Bergama bıyıklısı (Barbuspergamonensis) ile çöpçü veya çupra balığı (Oxynoemacheilustheophilii)’nin nesli tükenme tehlikesinde bulunmaktadır. Tehlike altında kalın dudaklı tatlısu kefali (Squaliuscii) ile tatlı su kefali (Petroleuciscussmyrnaeus)dur. Çupra balığı Midilli sularından hariç bulunmazken, geri kalan türler Anadolu’nun batı kısmındaki akarsularda görülmektedir. Ancak Midilli nüfusları izole ve Anadoludaki türden farklı sanılmaktadır. Son olarak Akdenizde endemik olan dişli sazancık (Aphanius fasciatus) Midilli tuzlalarıyla tuzlu su ve tatlı suyun buluştuğu bölgelerde tespit edilmiştir.