Ναός Αγίου Αθανασίου Μυτιλήνης

Ο Μητροπολιτικός Ναός της Μυτιλήνης βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης και είναι αφιερωμένος στον Άγιο Αθανάσιο. Χρονολογείται στα τέλη του 16^ου – αρχές 17^ου αι. Ο ναός ανακηρύχθηκε μητροπολιτικός κατά το έτος 1721 επί αρχιερατείας του Μητροπολίτου Μυτιλήνης Νικοδήμου Αϊναζή (1708 – 1722). Ανήκει στον τύπο της σταυροειδούς τρίκλιτης τρουλαίας βασιλικής. Εξωτερικά ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το μνημειώδες και εμβληματικό κωδωνοστάσιο του ναού, ύψους 33μ., το οποίο ανεγέρθηκε το 1882 και παρουσιάζει έντονα γοτθικά στοιχεία. Τόσο ο ναός όσο και το κωδωνοστάσιο του είναι χτισμένα από πελεκητές πέτρες από το μικρασιατικό λατομείο “Σαρμοσάκ”. Εσωτερικά είναι διακοσμημένος με τοιχογραφίες αναγεννησιακής τεχνοτροπίας του γνωστού Λέσβιου ζωγράφου Βασιλείου Κεσακλή, τις οποίες φιλοτέχνησε το 1901. Το τέμπλο του αποτελεί ένα από τα ωραιότερα δείγματα της Μεταβυζαντινής ξυλογλυπτικής τέχνης της Λέσβου. Της ίδιας τεχνοτροπίας και χρονολογικής περιόδου είναι η Αγία Τράπεζα και ο αρχιερατικός θρόνος. Από τις φορητές εικόνες του τέμπλου αξιομνημόνευτη είναι η εικόνα του Ιησού Χριστού του 16^ου αι. προερχόμενη από τη Μικρά Ασία. Από τα εκκλησιαστικά κειμήλια του ναού ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το χρυσοκέντητο επιτραχήλιο του Οικουμενικού Πατριάρχου Ιωαννικίου του Β΄ και η λειψανοθήκη με μικρά τεμάχια λειψάνων διαφόρων αγίων.